بازپیرایی میادین پایتخت
محمدمهدی تندگویان
بحث بازپیرایی میادین شهر چندین بار در کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران به بحث گذاشته شده است. به همین خاطر در جلسات کمیسیون در این رابطه از کارشناسان امر دعوت به عمل آوردیم تا طرحی که قرار است نه فقط برای میادین اصلی شهر، بلکه برای همه میادین پایتخت و معابر پیرامون آن به اجرا در آید پختگی مناسب را همراه با مطالعات لازم داشته باشد.
ما نیز برای اجرای طرح جامع میادین شهر که در قالب طرحهای تفصیلی و طرحهای موضوعی مطرح شده است، بسیار موافق هستیم؛ در واقع با توجه تبادل نظری که با معاونت شهرسازی شهرداری تهران و همچنین کارشناسان مربوطه در این باره صورت گرفت، به این نتیجه رسیدیم که میادین شهر البته با در نظر گفتن پیوستهای آن به تغییر و تحول نیاز دارند. این طرح مشخص میکند که در کل شهر تهران، میادین دارای المانهایی شوند که تعاریف آنها مرتبط با نیازمندهای شهر باشد و به شناخت هرچه بهتر پایتخت و محلههای آن کمک کند.
مشکلی اصلی در این میان اینجاست که طرحهای بسیار زیادی با توجه به تعداد میادین وجود دارد و اجرای آنها به پیمانکاران مختلفی سپرده میشود و این نظارت روی نحوه اجرای کار در تطبیق با طرح جامع میادین سخت میکند. بهعنوان مثال اگر ما ۲۰تا ۳۰ المان را بهعنوان المانهای مورد نیاز شهر تهران معرفی کنیم تا پس از ساخت و نصب، بهخوبی توسط مردم و گردشگران شناخته شده، دیده شده و در ذهنشان ثبت شوند، باید حجم عظیمی از زمان و نیرو را نیز صرف کنیم تا آنچه در طرح جامع وجود دارد رعایت شود. بر همین اساس از معاونت شهرسازی شهرداری خواستهایم که بسیار در این کار دقت به خرج دهند. پس هدف اصلی ما این است که در اجرا، از طرح جامع عدول نکنیم.
به هرحال طی مدت اخیر، ارزیابیمان را از لحاظ اجرای پیوستهای ترافیکی و فرهنگی در بازپیرایی میادین شهر، بهخصوص ۵میدان امام خمینی (ره)، بهارستان، منیریه، انقلاب و راهآهن بهصورت مستمر داشتهایم و بعضا اعتراضاتی در این رابطه به معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران ارسال کرده و از آنها پاسخ لازم را خواستهایم؛ چراکه اعتقاد دارم نه فقط در رابطه میادین و معابر بلکه در بسیاری از طرحهای سازهای شهر، مثل هتلسازیها، بیمارستانها، سینماها و سایر مراکز عمومی- فرهنگی و اجتماعی باید پیوستهای ترافیکی و اجتماعی لازم در نظر گرفته شود. این در حالی است که در سالهای قبل طرحها علیرغم اینکه در کمیسیون ماده ۵ تصویب میشدند، فاقد پیوستهای لازم بودند.
در این رابطه چندی پیش کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران مکاتبهای را با کمیسیون ماده ۵ برای ملزم کردن پیوستهای ۷گانه شهر در اجرای سازهها که میادین تهران را هم در بر میگیرند، انجام داد و پاسخ آنرا در اواسط مهرماه امسال دریافت کرد. در این پاسخ مدعی شدهاند هر طرحی که به کمیسیون ماده ۵ آمده، چه طرحهای موضوعی، موضعی و چه طرحهای خاص، هم پیوستهای ترافیکی دارند و هم پیوستهای فرهنگی- اجتماعی. بنابراین با رویکرد، خیلی از معضلات و مشکلات مربوط به بازپیراییها در شهر برخلاف گذشته برطرف میشود.
سازمان زیباسازی در مورد بازپیرایی ۵ میدان اصلی تهران هم جزئیات لازم را در اختیار کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران قرار داده و این فرصت را برای وارد کردن پیشنهادات و تغییرات لازم در طرحهای ارائه شده فراهم میکند. مثلا در رابطه با میدان امام خمینی، بیشتر از یکسال و نیم است که به بررسی و بحث مشغول هستیم و هنوز به جمعبندی لازم برای بازپیرایی آن با در نظر گرفتن هویت اصلی این میدان نرسیدهایم. لذا تا جمعبندی لازم و مناسب حاصل نشود، از اجرای عجولانه طرح جلوگیری میشود.
* نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران