باز تاکیدی بر جایگاه فضاهای همگانی در برنامه ریزی شهری

فضا در بیان نخست، مفهوم ادراک آگاهانه محیط توسط انسان را در خود دارد که تأثیرگذاری فعالیت های انسانی آن را از حالت توده به فضا تبدیل کرده است. فضا اگرچه جهت هویت بخشی به خود از عناصر متنوع و نامتجانس تشکیل گردیده، لیکن نحوه و نظام استقرار عناصر و ارتباطات متقابل بین آنها، در راستای اهداف مترتب به کلیت مجموعه، پیکره‌ای همگن و متجانس را تشکیل داده که هویت و مفهوم فضا از آن نشآت می گیرد. دلبستگی بشر به فضا ریشه‌های عمیقی دارد. این دلبستگی از نیاز به درک روابط اجتماعی انسان جهت کسب مفهوم و حاکمیت بر حوادث و رویدادها سرچشمه می‌گیرد. اصولاً انسان بین خود و اشیاء و محیط پیرامون رابطه ایجاد می‌کند، بدین معنی که وی خود را به طریق فیزیولوژیک با اشیاء و اجسام کالبدی وفق و ارتباط می‌دهد. این کنش متقابل در بستری رخ می‌دهد که ما آن را به لحاظ تأثیرگذاری انسان، فضا می‌نامیم. فضای شهری مفهومی متعادل تر از یک فضای معمولی و ساده است. به گونه ای که علاوه بر پوشش خصیصه های کلی یک فضا، معیارهای زیبایی شناختی و ارزش های پیچیده اقتصادی و اجتماعی را نیز شامل می شود.

فضای شهری در عین دارا بودن ارزش های اجتماعی و فرهنگی جامعه، ظرف فعالیت های شهری و ضرورت های مترتب بر آن نیز محسوب می گردد . این فعالیت ها در حالت کلی سه طیف متفاوت را شامل می شود.  دسته اول فعالیت های ضروری و با اهمیت را شامل شده که تحت هر شرایطی اتفاق می افتند و ارتباط خاصی با ویژگی های منحصر به فرد اجتماعی ندارند. فعالیت هایی نظیر رفتن به محل کار، مدرسه، خرید، انتظار در ایستگاه اتوبوس و سایر فعالیت های عمومی و روزمره در این دسته جای می گیرند. دسته دوم از فعالیت هایی که در فضای شهری انجام می شوند را فعالیت های گزینشی و انتخابی تشکیل می دهند که در شرایط مناسب و وضعیت دلخواه افراد ضرورت پیدا می کند . قدم زدن در هوای آزاد، توقف و مکث در فضاهای تفریحی، نشستن و استراحت در مکان های جذاب و دیدنی جزء فعالیت های انتخابی و موردی به شمار می آیند. دسته سوم از فعالیت هایی که در فضای شهری رخ می دهند  فعالیت های اجتماعی هستند که بسته به ویژگی های فضای شهری طیف گسترده ای از روابط متقابل افراد را در بر می گیرد. در فضاهای شهری که فاقد جنبه های لازم جهت تقویت روابط اجتماعی هستند، فقط مقدار کمی از این فعالیت ها امکان بروز پیدا می کند که بسته به شرایط افراد نیز متفاوت خواهد بود. برعکس در فضاهایی که از این ابعاد غنی هستند، سطح و میزان بالایی از فعالیت های اجتماعی شکل می گیرد.

بر اهمیت فضاهای همگانی در مطالعات سیاست های شهروندی بسیار تاکید شده است، تا جایی که فضاهای همگانی شهری در جهت عملی شدن سیاست-های شهری لازم و ضروری اند. در این فضاهاست که کودک اولین تجربیات اجتماعی خود را کسب می کند، نوجوان با هنجارهای اجتماعی آشنا شده و سالمند حرمت سن و تجربه خود را می چشد. فضاهای شهری عرصه های زندگی جمعی و تعاملات اجتماعی هستند. در این فضاها شهروندان گرد هم می آیند تا من خود را تبدیل به ما کنند؛ مایی که شکوه توان جمعی را به نمایش می گذارد.