دستاوردهای سفر لاریجانی به عراق چه بود؟

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین  اهمیت برگزاری یازدهمین اجلاس پارلمان‌های کشورهای اسلامی در عراق زمانی مضاعف می‌شود که گروه تروریستی صهیونیستی داعش همچنان بخش‌هایی از خاک این کشور را در اشغال خود دارد.

سفر پنج روزه علی لاریجانی به عراق به سه دلیل اهمیت ویژه‌ای داشت. اول، اقدامات تحریک‌آمیز عربستان در حمایت مالی از گروه تکفیری داعش و حضور نظامی در یمن و دو پارگی جهان اسلام در حمایت و محکومیت این اقدامات. دوم، برقراری امنیت داخلی توسط نیروی نظامی عراق به ویژه در مناطق پاک شده از لوث داعش که به اذعان رییس مجلس کشورمان وضعیت امنیتی عراق نسبت به گذشته بهبود چشمگیری یافته است و سوم، فراهم شدن زمینه دیدار بین سران پارلمان‌های کشورهای اسلامی برای رفع برخی سوءتفاهم‌ها و توافق برای گسترش روابط اقتصادی دوجانبه.

رییس مجلس شورای اسلامی قبل از پرواز به بغداد، عربستان را کشوری دانست که موجب به هدر رفتن انرژی جهان اسلام می‌شود. وی برگزاری اجلاس یازدهم پارلمان‌های کشورهای اسلامی را بستری برای ریشه‌یابی خاستگاه ایدئولوژیک تروریسم در منطقه و کمک به کشورهای بحران‌زده دانست.

اهمیت افراط گرایی، تروریسم و فرقه‌گرایی در شرایط جاری منطقه در حدی است که بخشی از نطق لاریجانی در این اجلاس را به خود اختصاص داد. رییس مجلس شورای اسلامی افراط گرایی، تروریسم و فرقه‌گرایی را خطری بزرگ برای صلح و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی عنوان کرد و شکل‌گیری این پدیده ضدانسانی را محصول رفتارهای مداخله‌جویانه و غیرمسئولانه برخی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا دانست و تاکید کرد که افراط گرایی صدمات جبران‌ناپذیری بر پیکر امت اسلامی به ویژه در کشورهای سوریه، عراق، یمن، لبنان، مصر، افغانستان، لیبی و تعدادی دیگر از دولت‌های اسلامی وارد کرده است.

وی اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شجاع عربستان را موجب تشدید افراط گرایی، اختلافات و عمیق‌تر شدن تفرقه بین کشورهای اسلامی دانست و با تبیین سیاست جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت اتخاذ اقدامات هماهنگ بین کشورهای منطقه برای مقابله با سیاست طایفه‌گرایی تاکید کرد.

لاریجانی در گفت‌وگو با شبکه العراقیه نیز حمایت برخی کشورهای منطقه از تروریست‌ها در خفا و انکار آن در رسانه‌ها را نکوهش کرد و گفت: «رفتار مسلمانان به ویژه شیعیان هیچ وقت تند نبوده بلکه تندروی‌ها خاص وهابی‌ها و سعودی‌هاست و نه رهبران شیعیان و نه علمای اهل سنت هیچ‌گاه این رفتارهای تروریستی و افراطی را تایید نکرده‌اند.»

این عضو ارشد هیات پارلمانی کشورمان، ادامه داد: حکام سعودی در تشخیص حامیان تروریسم دچار اشتباه استراتژیک شدند. آنان ایران حامی حزب‌الله و گروه حشدالشعبی که برای مبارزه با تروریست‌ها شکل گرفته‌اند را تروریست و کمک‌کنندگان مالی، نظامی و آموزشی به تروریست‌ها را قربانیان تروریسم معرفی می‌کنند. وی این اظهارات حکام سعودی را «مضحک و جک خنده‌دار» توصیف کرد.

رییس مجلس شورای اسلامی «حمایت از تروریست‌ها» و «ویران کردن زیرساخت‌های یمن» را از اقدامات مغرضانه و تفرقه‌افکنانه سعودی‌ها در حمایت از تروریست‌ها دانست و افزود: سعودی‌ها ده‌ها هزار نفر از مردم یمن را با این توهم که یمن حیاط خلوت ایران است، به خاک و خون کشیدند. آیا یک کشور مسلمان حق ندارد خودش سبک زندگی‌اش را انتخاب کند؟

وی همچنین در جمع رسانه‌های تصویری عراق سخنان تحریک‌آمیز وزیر امور خارجه عربستان را «حمله سیاسی» توصیف کرد و این ادبیات را جزو سخنان عادی این سیاست‌مدار تازه‌کار سعودی دانست و تاکید کرد که ایران با همه کشورهای اسلامی روابط دوستانه و برادرانه دارد و تلویحا متذکر شد: «اگر عربستان بخواهد خودکشی سیاسی کند جلوی آن را نمی گیریم».

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسنا، اعزامی به عراق، تامین امنیت داخلی عراق توسط نیروی نظامی این کشور به ویژه پس از خروج نیروهای آمریکایی به حدی چشم‌گیر و قابل توجه بود که برای اولین بار پس از سال ۱۳۸۴ یک هیات عالی‌رتبه سیاسی از ایران در سطح رییس قوه مقننه به شهر سامراء سفر کرد.

به اذعان مقامات عراقی علت به وجود آمدن امنیت نسبی در عراق، تقویت انسجام بین نیروهای مردمی و دولت عراق است. آنان در عین حال ارتقاء سطح امنیت در عراق را مشروط به وحدت نظر گروه‌های سیاسی عراق دانسته و خواستار همراهی و همکاری جمهوری اسلامی ایران در این زمینه شدند.

رییس مجلس شورای اسلامی نیز در دیدار با فواد معصوم، رییس جمهور عراق تاکید کرد که «عدم یکپارچگی عراق به مصلحت منطقه و عراق نیست.»

وی از بکارگیری ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران برای برقراری و تقویت وفاق بین گروه‌های سیاسی عراقی سخن گفت و افزود: عراق بر شرایط سیاسی و امنیتی مسلط شده است. شرایط جدید عراق به این مفهوم است که زمان به نفع عراقی‌ها در حال تغییر است و باید بهره لازم از این شرایط برده شود البته برای حل مساله‌ی امنیت عراقی‌ها نیازمند تعامل چند جانبه هستیم. ایران همچون گذشته در دوران برقراری دموکراسی در عراق همچنان در کنار دولت و ملت عراق باقی می‌ماند. آینده عراق آینده‌ای روشن و توام با توسعه پایدار است و جمهوری اسلامی ایران در زمینه گسترش روابط اقتصادی و همکاری‌های سیاسی و امنیتی و بررسی شرایط منطقه با مسئولان عراق ارتباط و تعامل نزدیکی دارد.

وی با هشدار نسبت به اقدامات تفرقه‌افکنانه عربستان و هم‌پیمانان فرامنطقه‌ای این کشور در روشن نگهداشتن شلعه آتش تندروی و تروریسم در منطقه، گفت: عراق در حال فائق آمدن بر شرایط و مشکلات امنیتی به وجود آمده از ناحیه تروریسم و داعش است اما برخی کشورهای منطقه می‌خواهند این زمان را از عراقی‌ها بگیرند. باید فرصت را غنیمت شمرد و گام‌های اساسی‌تری را برای تثبیت شرایط امنیتی مناسب‌تر در عراق برداشت.

رئیس جمهور عراق نیز در این دیدار بر بی‌نیازی عراق به نیروهای خارجی و اتکاء بر نیروهای داخلی عراقی تاکید کرد و خواستار حمایت و پشتیبانی بین‌المللی برای مقابله و ایستادگی ملت و دولت عراق در برابر تروریست‌های تکفیری شد.

وی رابطه نزدیک جمهوری اسلامی ایران با شیعیان، اهل سنت، کردها، مسیحیان و ترکمان‌های عراقی را ستود و تلویحا از مقامات سیاسی کشورمان خواست تا در متحد کردن گروه‌های سیاسی عراق با دولت مرکزی این کشور به وی و دولتش کمک کنند.

رییس مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با رسانه‌های تصویری عراق نیز موفقیت ایران در توافق هسته‌ای را بسترساز تقویت وحدت بین کشورهای اسلامی دانست و افزود: چشم انداز دیپلماسی ایران تقویت وحدت امت اسلامی است به همین دلیل هرگز وارد بازی‌های خرد برخی کشورهای منطقه نمی‌شویم. تاثیرپذیری کشورهای منطقه از توافق هسته‌ای ایران بستگی به رویکرد آنان دارد اما ما آن را ظرفیتی برای دوستی بیشتر با کشورهای منطقه می‌دانیم. از منظر جمهوری اسلامی این توافق‌نامه می‌تواند، پشتیبان کشورهای منطقه باشد.

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسنا، در حاشیه یازدهمین اجلاس پارلمان‌های کشورهای اسلامی در عراق دیدارهای دوجانبه لاریجانی با روسای مجالس عراق، ترکیه، پاکستان، سوریه، تونس و مالی مورد توجه هیات‌های پارلمانی قرار گرفت.

مصادف شدن سفر رییس مجلس شورای اسلامی به عراق با گشایش تدریجی دردهای بسته سیاسی و اقتصادی کشورها به روی ایران موجب شد روسای پارلمان‌های ترکیه و پاکستان نیز خود را در کاروان متحدان اقتصادی و فرهنگی ایران حفظ کنند. با وجود دلخوری‌ها و تنش‌های کوچک به وجود آمده فی مابین ایران و این دو کشور، اما این دیدارها در فضایی کاملا صمیمانه و صمیمی انجام شد.

سلیمان کارامان در دیدار با همتای ایرانی خود با اشاره به مسائل منطقه، گفت: این مسائل نباید به روابط دو جانبه ایران و ترکیه لطمه بزند. رئیس مجلس ترکیه خواستار «توسعه مناسبات سیاسی و اقتصادی» ایران و ترکیه شد. وی موضع‌گیری مقامات سیاسی کشورمان در محکومیت حوادث تروریستی استانبول را ستود و با تایید نظر رییس مجلس کشورمان، مقابله با تروریسم را نیازمند همکاری همه کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دانست. کارامان توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ را پیروزی دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: عواید این پیروزی نه تنها به ایران که به ترکیه و کل منطقه نیز می‌رسد و ما خواستار استفاده از تجربیات ایران در این زمینه هستیم.

دیدار رییس مجلس شورای اسلامی با سردار ایاز صادق نیز با توجه به نزدیکی فرهنگی و سیاسی پاکستان به حکام عربستانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. در دیدار روسای پارلمان دو کشور، رییس مجلس ملی پاکستان، گفت: می‌توانیم منافع‌مان را بر اساس روابط فرهنگی و اقتصادی تعمیق بخشیم. موفقیت ایران، موفقیت پاکستان و موفقیت پاکستان، موفقیت ایران است.

مهمترین محور سخنان رییس مجلس ملی پاکستان اما معطوف به نقش پاکستان در حل چالش به وجود آمده بین ایران و عربستان بود. ایاز صادق گفت: وقتی بین ایران و عربستان اختلاف پیش آمد، سیاست‌مداران مجلس پاکستان قصد موضع‌گیری داشتند اما بنده از آنان خواستم تا این مساله را متوقف کنند چرا که این اقدام را حاوی پیامی منفی به مقامات سیاسی ایران و عربستان می‌دانستم.

وی از تمایل نواز شریف، نخست‌وزیر پاکستان برای پادرمیانی بین ایران و عربستان سخن گفت و افزود: نخست‌وزیر پاکستان از واکنش‌های مثبت ایران و عربستان برای میانجی‌گری برادرانه خوشحال است.

رییس مجلس ملی پاکستان با نکوهش سیاست تعارض و اختلاف میان شیعیان و اهل سنت، تلویحا به اختلافات داخلی دولت پاکستان در خصوص موضع این کشور در یمن و سوریه اشاره کرد و افزود: ما در پاکستان در برابر دو کشور یمن و سوریه دچار اعوجاج در تصمیم‌گیری بودیم و از این نظر تحت فشار قرار داشتیم. در مساله یمن، عربستان از ما تقاضای نیرو داشت. این موضوع در مجلس پاکستان به بحث گذاشته شد و در نهایت نمایندگان با اعزام نیروی زمینی پاکستان به یمن مخالفت کردند. در مسئله سوریه نیز معتقدیم دولت و گروه‌های معارض سوری باید با گفت‌وگو اختلافات‌شان را حل کنند.

در دیدار روسای مجالس ایران، پاکستان و ترکیه طرفین خواستار حل اختلافات از طریق گفت‌وگو شدند. مسئولان ارشد پارلمانی هر سه کشور با اشاره به ظرفیت‌های اقتصادی کشورشان خواستار توسعه روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران بر اساس مزیت‌های نسبی کشورهای‌شان شدند.

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسنا، سفر معنوی رییس مجلس شورای اسلامی و هیات همراه به شهرهای کاظمین، سامراء، کربلای معلی و نجف‌اشرف در خلال دیدارها و گفت‌وگوهای فشرده لاریجانی با روسای کشورهای عراق، پاکستان، ترکیه، سوریه، تونس و مالی و رایزنی با اعضای گروه حشد الشعبی عراق، خستگی را از گروه سیاسی – پارلمانی جمهوری اسلامی گرفت.

سفر هیات پارلمانی – سیاسی ایران به شهرهای زیارتی حاوی دو پیام بود. اول، برقراری امنیت قابل قبول برای سفر هیات عالی‌رتبه سیاسی ایران به شهرهای زیارتی عراق به ویژه شهر سامراء و دوم، نویدبخش حمایت مالی بیشتر جمهوری اسلامی از بازسازی و توسعه زیرساخت‌های اماکن مقدسه در این شهرها بود. حضور لاریجانی در کربلای معلی صرفا محدود به زیارت مضجع مبارک امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل (ع) نبود بلکه دیدار با مرجع عالیقدر شیعه آیت‌الله محمدتقی مدرسی و صحبت درباره آثار زیان‌بار شهادت شیخ نمر باقر النمر و بازتاب آن در رسانه‌های ایران از دیگر آثار حضور هیات سیاسی – پارلمانی ایران در عراق بود.

آیت‌الله مدرسی در این دیدار کمترین خون‌بهای شهادت شیخ نمر را تغییر حکومت در عربستان دانست.

وی با استناد به منابع اطلاعاتی‌اش در عربستان، گفت: براساس اخبار واصله، وضعیت حکومت عربستان با چند مسئله روبه‌روست. یکی آنکه ممکن است در داخل حاکمیت سعودی‌ها کودتا علیه سلمان پادشاه عربستان شکل بگیرد و دیگر آنکه ممکن است به دست محمد بن سلمان و هم پیمانانش ترور برخی از سیاسیون داخل حکومت رقم بخورد.

حضور هیات سیاسی – پارلمانی جمهوری اسلامی ایران به عراق در عالی‌ترین سطح و پادرمیانی رییس مجلس شورای اسلامی برای برگزاری اجلاس یازدهم پارلمان‌های کشورهای اسلامی در این کشور حاوی این پیام به کشورهای جهان و کشورهای اسلامی است که دیپلماسی سیاسی و پارلمانی ایران ضمن حمایت از مردم و دولت‌های مظلوم منطقه، برنده‌تر و پویاتر از گذشته به پیش رفته و با تدبیر و هوشمندی مانع از گسترش افراطی‌گری در منطقه می‌شود.

همچنین حاوی این پیام است که کارگزاران نظام جمهوری اسلامی در پی استفاده از همه ظرفیت‌ها به‌ویژه ظرفیت‌های سیاسی و اقتصادی به وجود آمده ناشی از برجام در پی زدودن اختلافات سیاسی و تقویت و توسعه روابط دوجانبه اقتصادی هستند.