شیوع بالای مسمومیت دارویی در ایران

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین  استفاده بیش از حد مجاز هر دارو یا ماده‌ای می‌تواند باعث این نوع از مسمومیت شود. البته گاهی حتی استفاده از داروهایی که به قصد درمان فرد تجویز شده‌اند، در همان دوز مجاز مصرفی ممکن است به دلایلی مانند وجود مشکلات زمینه‌ای در فرد و یا تداخل دارویی با یک داروی مصرفی دیگر، منجر به بروز مشکلات در بدن فرد و مسمومیت دارویی شوند.

دکتر یسنا به منش کارشناس مرکز ملی و ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو گفت: ۷۰درصد مسمومیت های ارجاع شده به مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور،‌مسمومیت دارویی است.

وی با اعلام اینکه همه ساله نزدیک به ۶۰ درصد از تماسهای مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور مربوط به مسمومیت های دارویی بوده است، این میزان تماس را بالا و قابل تامل دانسته و گفته است که شیوع بالای مسمومیت های دارویی بر اساس آمار مسمومین مراجعه کننده به بیمارستانهای کشور تایید شده است. 

به منش با اشاره به آمار سازمان پزشکی قانونی کشور در خصوص مرگ و میر ناشی از مسمومیت دارویی، اظهارداشت: در چهار سال اخیر به طور میانگین هر سال ۶۳۰ نفر از هموطنانمان در اثر مسمومیت با دارو جان خود را از دست داده اند.

آمار مرگ و میر ناشی از مسمومیت دارویی در کشور، طی سالهای ۸۹ تا ۹۲ به ترتیب 551 نفر، ۶۲۷ نفر، ۵۹۹ نفر، ۷۴۷ نفر که تنها در پنج ماهه نخست سال جاری بیش از ۲۸۴ نفر فوت کرده اند.

مسمومیت سهوی و عمدی دو نوع شایع مسمومیت دارویی هستند. در مسمومیت سهوی دارو به اشتباه مصرف می‌شود. معمولا کودکان و حتی در برخی موارد بزرگسالان و افراد کهنسال قربانی این نوع از مسمومیت هستند. مثلا فردی به دکتر مراجعه می‌کند و باید یک قرص را در هفته دو یا سه بار مصرف کند اما به طور اشتباهی روزی سه عدد قرص می‌خورد و بعد از چند روز دچار مسمومیت می‌شود. در مسمومیت عمدی فرد آگاهانه و عمدی داروی بیش از حد مصرف می‌کند. معمولاداروهایی که در منزل نگهداری می‌شوند مثل قرص‌های آرام بخش و اعصاب از جمله داروهای مصرفی در این دسته هستند.

به گفته کارشناس مرکز ملی و ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو، در سال ۹۰ تا ۹۲ ، از هر ۱۰۰ نفر مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم تهران ۶۰ تا ۶۵ نفر در اثر دارو مسموم شده بودند و ۸۰ درصد از این موارد تعمدی بوده است. این در حالی است که در سال ۹۲ افزون بر ۲۴هزار و ۵۰۰ مورد انواع مسمومیت به بیمارستان لقمان حکیم تهران مراجعه شده است. 

به منش معتقد است که سازمان غذا و دارو برای تایید بالا بودن مسمومیت های دارویی در دیگر نقاط کشور، از دو کلانشهر مشهد و اصفهان آمار مسمومیت های مراجعه شده به بیمارستانهای مرجع مسمومیت در این دو شهر را تهیه کرده که بر اساس آمارهای جمع آوری شده در این دو کلانشهر مشخص شد که در سالهای ۹۱ تا ۹۲ و نیمه نخست سال جاری، بیش از ۷۵ درصد از مسمومیت های بیمارستان امام رضای مشهد و همچنین نزدیک به  60 درصد از مسمومیت های بیمارستان نور و علی اصغر اصفهان، ناشی از دارو بوده است. همچنین در شهر مشهد ۱۰ درصد و در اصفهان درحدود ۳ درصد از مسمومیت های دارویی در کودکان اتفاق افتاده است. 

وی با بیان اینکه مسمومیت های دارویی در کودکان که بیشتر اتفاقی و در اثر کنجکاوی کودک و یا اشتباه والدین رخ می دهد، گفت: در تهران نزدیک به ۴ درصد از کل مسمومیت های بیمارستان لقمان حکیم را به خود اختصاص داده است. 

کارشناس مرکز ملی و ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو افزود: همچنین نزدیک به ۸۰ درصد از کودکان مسموم ارجاع داده شده به بیمارستان کودکان مفید تهران در سالهای ۹۰ تا ۹۲ به صورت اتفاقی در اثر مصرف دارو مسموم شده اند.

آنچه مسلم است، مسمومیت دارویی از خطرناکترین مسمومیت ها است و در این بین، داروهای آرامبخش، استامینوفن و داروهای قلبی عامل بیشترین مسمومیت دارویی در کشور هستند و بزرگسالان بیشتر به این نوع مسمومیت دچار می‌شوند.