وضعیت نابسامان بافت های فرسوده/سرابی به نام نوسازی

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین بافت فرسوده شهر تهران با احتساب ۳ میلیون تومان صرفه‌جویی بابت آزادسازی هر متر مربع از معابر شهری واقع در بافت فرسوده، بین سال‌های ۸۴ تا ۹۴ رقمی درحدود ۲۵۰ میلیارد تومان صرفه جویی اقتصادی برای بازگشایی معابر و افزایش سطح شبکه معابر صورت گرفته است. این در حالی است که به گفته مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران، از مجموع تقریبا ۲۰۵ هزار پلاک مسکونی فرسوده در شهر تهران که به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسیده‌است، حدود ۳۴ درصد یعنی ۷۱ هزار پلاک فرسوده و ناکارآمد نوسازی شده‌است.

به نظر می‌رسد با نوسازی کامل بافت فرسوده تهران تقریبا ۸۰۰ میلیارد تومان صرفه جویی تنها در بخش توسعه و بازگشایی معابر شهری صورت گیرد.

تهران هم‌اکنون دارای ۲۰۵ هزار پلاک فرسوده است که نیاز به نوسازی دارد. این رقم یعنی بیش از ۵ درصد مساحت شهر تهران. یعنی دقیقا ۳ هزار و ۲۶۸ هکتار از مساحت پایتخت. در این محدوده ۱۹ درصد از جمعیت شهر تهران زندگی می‌کنند و حدود ۲۲ درصد کل پلاک‌های شهر تهران را شامل می‌شود.

عبادالله فتح‌اللهی چندی قبل از بسته تشویقی نوسازی بافت‌های فرسوده کلانشهر تهران رونمایی کرد. بسته‌ای که بر اساس سیاست «عادلانه شدن مشوق‌ها و ارتقای کیفیت زندگی» پی ریزی شده است. در بسته تشویقی نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران، اعطای وام قرض‌الحسنه نوسازی، تخفیف ۱۰۰ درصدی هزینه انشعابات برق، گاز، آب و فاضلاب و تخفیف ۱۰۰ درصدی مجوزهای حفاری و همچنین اعطای وام تسهیلات ودیعه مسکن، رایگان کردن عوارض صدور پروانه شهرداری متقاضیان، پرداخت هزینه‌های طراحی نما، اعطای کمک هزینه اجرای نما و اعطای تراکم تشویقی پیش بینی شده است.

در واقع فتح‌اللهی اعلام کرده است که ۲۵ درصد از هزینه‌های نوسازی در محدوده بافت فرسوده شهر تهران کاهش یافته است و شهرداری تهران نیز همزمان در ۴ محور سیاست‌های نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران را پیگیری می‌کند.

یکی از مهم‌ترین تخفیفات نوسازی در بافت‌های فرسوده تخفیف ۱۰۰ درصدی هزینه انشعابات برق، گاز و آب و فاضلاب شهری است که به مالکان و ساکنان بافت‌های فرسوده اعطا می‌شود. با وجود آنکه شهرداری تهران مسئول تامین زیرساخت‌هایی مانند آب و برق و گاز نیست، اما  انشعاب زیرساخت‌های انرژی شهر تهران به ساکنان بافت‌های فرسوده به صورت رایگان ارائه خواهد شد.

فتح‌اللهی با اشاره به یکی از مشخصه‌های بافت‌‌های فرسوده با عنوان «نفوذناپذیری» گفت: «نفوذناپذیری» یعنی اینکه عرض معابر شهری کمتر از آن است که دستگاه‌های خدماتی بتوانند خدمات خود را در آنجا به شهروندان ارائه کنند. دستگاه‌های خدماتی در معابر شهری باید یک مجموعه از خدمات از جمله آب، برق، گاز و تلفن را از معابر شهری برای دسترسی بیشتر شهروندان فراهم کنند.

اما معابر موجود در بافت‌های فرسوده دارای عرض کم و امکانات محدود برای خدمات‌رسانی است. از این‌رو یکی از مشخصه‌های بافت‌های فرسوده در تعریف شورای عالی شهرسازی و معماری کشور، نفوذناپذیری سطح معابر است.

مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران یکی از دستاوردهای نوسازی بافت‌های فرسوده را تعریض معابر که ناشی از عقب نشینی پلاک‌ها دانست و گفت: با آزادسازی معابر شهری و استاندارد سازی آنها، امکان خدمات‌رسانی بهتر به شهروندان به وجود می‌آید. مسلما دستگاه‌های خدمات‌رسان نسبت به افزایش ایمنی و کیفیت خدمات‌رسانی با توسعه معابر شهری در مناطق دارای بافت‌های نفوذ ناپذیر موافق بودند.

دستگاه‌های خدمات‌رسان شامل ادارات برق، گاز و آب و فاضلاب برای خدمات‌رسانی به شهروندان، نیاز به حفاری‌های مختلف در سطح شهرها دارند. بنا بر قانون، هر دستگاه سالیانه به دلیل حفاری‌هایی که در سطح شهر انجام می‌دهد، می‌بایست مبالغی به شهرداری‌ها پرداخت کند.

به گفته فتح اللهی ، تهاتر بین شهرداری و دستگاه اجرایی خدمات‌رسان را به اجرا درآورد. این تهاتر به این معناست که همه دستگاه‌های اجرایی خدمات‌رسان مانند ادارات آب و فاضلاب، برق و گاز برای اینکه بتوانند همه خدمات و توان خود را در بافت‌های فرسوده متمرکز کنند، هزینه‌ای بابت کلیه حفاری‌هایی که در کل شهر تهران برای خدمات‌رسانی به شهروندان انجام می‌دهند، به شهرداری پرداخت نخواهند کرد.

در عوض کلیه این دستگاه‌ها، هزینه‌های ناشی از انشعاب در بافت فرسوده را از ساکنان و مالکان این بافت‌ها دریافت نمی‌کنند.

منبع:فارس